De feestverlichting in de stad hangt, maar brandt nog niet. De optocht van Sint Martinus en de intocht van Sint Nicolaas zijn afgeblazen. We moeten het dit jaar met de verhalen doen en met onze verbeeldingskracht. Het kan niet elk jaar feest zijn. En nu maar hopen dat we niet verleren wat ‘samen’ is en ‘delen’. Ik lees de cijfers over snel groeiende armoede. Maar ik mis de gezichten die het mij uit eigen ervaring vertellen kunnen. Ze hebben wel wat beters te doen dan mij op te zoeken. En ik verlies steeds meer het vermogen om hen te vinden en zo mijn beelden bijgesteld te krijgen.
Daarom voor u en voor mij een verhaal van vóór Corona, aan mij toevertrouwd: Ze moet er uit. Ze kan de zorg voor haar doodzieke man even niet meer aan. Ze loopt naar buiten, de donkere dagen in, richting het centrum van de stad. Het is er druk. Mensen lopen haar tegemoet met volle tassen. Ze voelt zich een vreemde. Niemand kijkt haar aan. Zij kijkt niemand aan. Er is geen contact. Ze loopt tegen de stroom in. Ze ziet bewegende lichamen, benen die lopen, schoenen over straat. Dan valt haar blik op een wat haveloos geklede man. Zijn veters zijn los. ‘Straks valt hij,’ denkt ze. ‘Mag ik uw veters strikken?,’ vraagt ze. Vóór hij antwoord heeft kunnen geven knielt ze op de straat. ‘Ik hoop de hele dag al dat iemand dat zou vragen,’ zegt hij. Om hen heen beweegt alles gewoon door. De straat is nat en koud. ‘Maar ik ervaarde een warme gloed om me heen,’ vertelde ze me. Een moment van eeuwigheid, midden op straat. Na deze ervaring keerde ze om en ging naar huis om bij haar man te zijn.
Er is veel eenrichtingsverkeer. Ook in het bestrijden van armoede. Dat kon wel eens een van de belangrijkste oorzaken zijn van het falen van armoedebeleid. Ondanks alle intenties en zo veel mensen van goede wil. We hebben ontmoetingen nodig als die tussen deze man en deze vrouw, beide in hun kwetsbaarheid. Obstakels die het eenrichtingsverkeer even verstoren. Zij was daar voor hem. Hij was daar voor haar. De door velen zo gewenste ‘inclusieve samenleving’ ontstaat niet door mensen mee te nemen in de hoofdstroom, de goede kant op. Ze ontstaat waar wederkerigheid het eenrichtingsverkeer verstoort.
Evert Jan Veldman
Herfstdagje is de opvolger van Zomerdagje. Miniatuurtjes om de lezer een hart onder de riem te steken in Corona tijd. Twee keer in de week: op dinsdag en op vrijdag. Naast de inmiddels vertrouwde schrijvers: Tirtsa Liefting, Matty Metzlar, Tim Smid en Evert Jan Veldman, zijn vier gastcolumnisten gevraagd: Alexandra Matz, Erwin Landman, Marieke Laauwen en Arjen Zijderveld.
