Beno Hofman is niet meer. Hoewel. Daar valt nog wel meer over te zeggen. Zeker door een dominee. Maar niet te snel. Ik vind het moeilijk te bevatten en slecht te verteren dat hij er niet meer is. Als je dit leest, ligt de herdenkingsbijeenkomst in de Nieuwe Kerk alweer achter ons. Misschien heeft die bijeenkomst geholpen om het een beetje te kunnen hanteren. Maar dat weet ik nu nog niet. Wat ik wel weet is dat mensen elkaar daarbij tot steun kunnen zijn. Het verhaal dat zelfredzaamheid het grootste goed is en dat je een loser bent als je het in je eentje niet redt, kennen we nu goed genoeg om te kunnen weten dat het een gammel verhaal is. ‘Samen staan we sterk’ mag dan een cliché zijn, je moet je toch behoorlijk bewezen hebben, wil je het tot een cliché schoppen. Soms even is de Nieuwe Kerk een dak boven het cliché van ‘samen staan we sterk’. Alleen daarom al hoop ik dat het nog even duurt voordat de kerk een of andere museale functie krijgt.
Een buurtbewoner zei ooit tegen mij: ‘Ik word altijd weer blij als ik mensen het pad op zie lopen naar de Nieuwe Kerk. Maar ik moet er niet aan denken om er tussen te lopen.’ Toen ik haar vroeg om mij deze paradox uit te leggen, zei ze: ‘Ik kan niet uit de voeten met de antwoorden die de kerk meent in huis te hebben, maar ik kan nog slechter tegen de kortademigheid van deze tijd. De kerk is van de lange adem.’ Het is alweer meer dan tien jaar geleden dat ze dit tegen me zei. Wat die kortademigheid betreft is het er niet beter op geworden. We rennen van hype naar hype. Bang om de aansluiting te missen. De aansluiting met wat, met wie? Historisch besef is een zeldzaam goed geworden en saamhorigheid heeft een stoffig imago gekregen.
Kijk, en daar hadden we nou Beno juist voor! Hij gaf onze buurt wortels in de tijd. Hij gaf geschiedenis een gezicht. Voor 400 jaar Hortusbuurt en Ebbingekwartier draaide hij zijn hand niet om. En hij deed dat telkens op een wijze, die het een feestje maakte om deel uit te maken van die geschiedenis. Aan de buis gekluisterd (Beno’s Stad) alsof het om Swiebertje ging (voor de jongere lezers: even googelen), maar vooral ook live en samen als hooggeëerd publiek. Bijvoorbeeld in of rond de Nieuwe Kerk, als hij de stadsbouwmeester uit de 17e eeuw speelde of de doodgraver van het Nieuwe Kerkhof met zijn duistere praktijken ten tonele voerde.
Als Beno iets bewezen heeft is het dat je niet weg bent als je bent gestorven. Je bent onvoltooid verleden tijd. Je bent onderdeel van wat nog komen gaat – van ‘samen’ bovenal.
Verschenen in Kop d’r Veur (januari 2024), het magazine van Hortusbuurt en Ebbingekwartier
Man, Evert Jan wat een prachtige column. Dat gevoegd bij het Naschrift in Trouw betreuren wij dat wij, betrekkelijk nieuwe Stadjers, Beno Hofman niet veel eerder hebben meegemaakt.
Zijn gedachtenis is tot zegen.
Wat zal ik deze stukjes missen wanneer Evert Jan zegt ik stop ermee.
Korte zinnen, woorden met een boodschap.
Hartelijk dank daar voor.