Dertien jaar lang is de Hortusbuurt mijn buurt. Ik woon er wel niet, maar ik kom er wel thuis. Dat heeft alles te maken met het Nieuwe Kerkhof. Wie thuis komt op een kerkhof, heeft het doorgaans wel gehad. Hoewel.., de kerk leeft van een verhaal waarin het daar juist begint. ‘Gij roept het jonge leven wakker, een tuin bloeit rond het open graf,’ dichtte Jan Wit. Geen open graven op het Nieuwe Kerkhof. Alleen geruimde graven. Maar de rest van de dichtregels is invoelbaar.
Ik weet nog hoe ik die eerste keer als een toerist vanaf het station de stad in liep. Langs het museum de Folkingestraat in, en dan alsmaar rechtdoor. De zon scheen. Groningen is mooi als je Enschede gewend bent. Maar Enschede was thuis. Nog even het hoekje om (over kerkhof gesproken) van de Nieuwe Kijk in Het Jatsraat en de Kleine Leliestraat. En daar lag het: een oase van rust en groen in de drukte en de stenen van de stad. Eerder een openbaring dan een bezienswaardigheid. Ik voelde me in een klap opgenomen in de rust en in het groen. Nog nooit had ik er een stap gezet. Toch kwam ik thuis.
De verwondering erover is nooit meer weggegaan. Ik ken de hoeken en de gaten. De Hortusbuurt is me vertrouwd geworden en ik weet de Minnaar te vinden. Maar gewoon is het Nieuwe Kerkhof nooit geworden. Het is een plek waar je ontvangen wordt zonder een gastvrouw of gastheer nodig te hebben. De bomen doen het. En de kerk. En het groen. Alsof ze het stilzwijgend afgesproken hebben. Ik ken een mens die omfietst naar zijn werk om de rust van het Nieuwe Kerkhof binnen te laten als wapen tegen de stress.
Ik kijk door het raam naar buiten. In al die jaren is het Nieuwe Kerkhof in augustus nog nooit zo groen geweest. Volgend jaar kan het weer anders zijn. Maar wat een janboel wij ook van de aarde hebben gemaakt, het Nieuwe Kerkhof is een plek die toekomst wakker maakt en die ons blijft uitnodigen om het anders aan te pakken met elkaar. En thuis te komen.
Evert Jan Veldman
Verschenen in Kop d’r Veur, magazine voor Hortusbuurt en Ebbingekwartier – september 2021
EJV2021
Bijna een lofzang op de Nieuwe Kerk en het Nieuwe Kerkhof. Inspirerend om te lezen. Heerlijk poetisch. Als je er open voor staat slaat het enthousiasme over. Dank!